Om de zo veel tijd is er publiciteit rondom homeopathie en andere vormen van alternatieve geneeswijzen. Onlangs weer naar aanleiding van een artikel in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift. Daarin werd beweerd dat homeopathie niet werkzaam is. De auteurs van het artikel kwamen tot die bevinding door allerlei onderzoeken over dit onderwerp nog eens kritisch te evalueren.

De beroepsvereniging van homeopaten kwam direct in verzet. Het artikel zou eenzijdig zijn en voorbijgaan aan resultaten van weer ander onderzoek. En zo gaat het heen en weer, met in feite steeds dezelfde resultaten: de een ‘gelooft’ er in en de ander gelooft er niet in. De een is dit geval een heel grote groep Nederlanders en een klein groepje medici; de ander is de gevestigde medische wetenschap, met een uitstekende lobby naar onder meer de politiek.

Het gaat er overigens niet altijd even zuiver aan toe, in de terugkerende discussies. Nota bene de minister van volksgezondheid ging diverse malen vreselijk in de fout toen hij homeopaten maar even gelijkstelde aan allerlei kwakzalvers. Zijn beleid is ook nogal eenzijdig gericht op gevestigde medische wetenschap, met voorbijgaan aan én de blunders die in het medische circuit voorkomen én de grote waardering die miljoenen Nederlanders hebben voor de homeopathie. Feitelijk worden al die Nederlanders belachelijk gemaakt door de minister als hij zegt dat ‘dat spul’ niet werkt.

De publiciteit en geregeld terugkerende discussies zijn niet vrijblijvend; beide hebben gevolgen: de minister voert bepaald geen homeopathie bevorderend beleid. Merkwaardig is het dat hij daarbij betrekkelijk weinig weerwerk krijgt vanuit de Kamer. De volksvertegenwoordiging realiseert zich kennelijk niet dat talloze kiezers homeopathie en andere vormen van alternatieve geneeswijzen van belang vinden.

De discussies zelf laten vooral zien hoe onderzoekers hun eigen ‘programma’ uitvoeren. Wie een bepaalde opvatting heeft over de mens, diens lichaam, ziel en geest en gezondheid, kijkt anders naar patiënten dan iemand die er andere opvattingen op na houdt. Die kijk op de mens is mede bepalend voor het onderzoek dat wordt gedaan en voor de interpretatie van de uitkomsten. Wat de een ‘ziet’, kan door de ander niet worden waargenomen en andersom. Zo geven de discussies en de onenigheid over homeopathie verschillen weer in visie op de mens.

Daarmee is aangegeven hoe zo’n medische discussie eigenlijk een heel andere is, namelijk een discussie over de vraag: wie is de mens? En als dat eenmaal is gezegd, wordt duidelijk dat die discussie over homeopathie eerst op een ander niveau moet worden gevoerd, met een veel wijdere strekking.

...en de toenemende onvrijheid

Er is nog een aspect dat tot buiten de orde van het medische strekt. Dat is de beknotting van de vrijheid die de overheid aan de burgers oplegt door het eenzijdig bevoordelen van het gangbare medische circuit. Door die beknotting zijn sommige alternatieve medicijnen niet meer verkrijgbaar in ons land - laat staan dat ze worden vergoed.

De overheid doet dus veel meer dan een medicijnbeleid voeren - ze benadeelt mensen die anders denken over ziekte en gezondheid. Op dit punt dreigt de vrijheid van denken te worden beïnvloed: wie anders denkt, wordt ‘bestraft’. En wie zich houdt aan de door de overheid bepaalde standpunten wordt beloond. Ofwel: de minister van volksgezondheid is lid van de VVD, de partij die de vrijheid van burgers zo benadrukt, maar in werkelijkheid is het de minister van de beperking van de vrijheid.

De steeds terugkerende kwestie van alternatieve geneeswijzen - en zeker die van de homeopathie - is niet zo maar iets, maar raakt aan de vrijheid van de burger en aan de vrijheid van diens denken. De strekking is dus veel wijder dan de vraag of een potje homeopathische korrels wel of niet wordt vergoed. Daarom is het verbazingwekkend met hoeveel volgzaamheid de Kamer de minister zijn gang laat gaan. En is het ook verbazingwekkend dat niet veel meer burgers hun stem laten horen om hun recht op vrijheid van denken en vrijheid van handelen te beklemtonen.

Overigens is de kwestie van de homeopathie helaas niet de enige indicator voor de bedreiging van de vrijheid van de burger. Denk aan de sluipende ingang van genetisch gemanipuleerd voedsel, of aan de indringende invloed van de overheid op opvoeding en onderwijs. Die invloed is veel gevaarlijker op de volksgezondheid dan enig homeopathisch pilletje of druppeltje.

Wilt u ook reageren op dit artikel kunt u deze link naar het Friesch Dagblad volgen